سگ‌ های آموزش دیده می توانند “مالاریا” را بو بکشند

بیماری مالاریا یکی از مهمترین بیماری های انگلی بوده و با نام های دیگری مثل تب نوبه، تب و لرز، پالودیسم و تب متناوب شناخته می شود و یکی از مسایل مهم بهداشتی در کشورهای گرمسیری و نیمه گرمسیری دنیا می باشد.

مالاریا یک کلمه ایتالیایی است و معنی آن هوای بد (Mal-Aria) است. در گذشته تصور می شد این بیماری به خاطر هوای بد مناطق باتلاقی ایجاد می شود و با گرم شدن هوا، شیوع این بیماری افزایش می‌یابد.

بیماری مالاریا به دو دسته تقسیم شده است:

بیماری خفیف که برای درمان آن نیازی به بستری در بیمارستان نیست و بیماری شدید که حتماًباید در بیمارستان بستری شد.

علائم رایج:

تب، عرق، سرما، استفراغ، سردرد، دردعمومی، دردبدنی

علائم فیزیکی:

بالا رفتن دما، تضعیف بدن، تعریق، بزرگ شدن طحال، کاهش سرعت تنفسی، زردی خفیف

 این بیماری به علت مرگ میرناشی از آن و شیوع زیاد بسیار اهمیت دارد.

پشه ای به نام آنوفل با گزش انگل مالاریا را به انسان منتقل می کند و خود این پشه چندین گونه متفاوت دارد.

برای تشخیص این بیماری در انسان که هیچ نوع علامتی را از خود نشان نمی‌دهد، باید نمونه خون گرفته و تجزیه و تحلیل شود.

در یک پروژه تحقیقاتی به رهبری تیم تحقیقاتی دانشگاه دورهام(Durham) در کشور انگلستان مشخص شد سگ ها می توانند درعرض چند ثانیه افراد مبتلا به مالاریا را شناسایی کنند.

در این مطالعه نشان داده شد سگ های آموزش دیده با بوییدن جوراب افراد مبتلا می توانند با دقت ۷۰ درصدی مالاریا را تشخیص دهند.

در کشور گامبیا واقع در غرب آفریقا ، نمونه‌هایی از بوی پا و جوراب گروهی از کودکان ۵ تا ۱۴ ساله که به ظاهر سالم بودند جمع‌آوری و منجمد شد و برای انجام تحقیقات به مرکز تشخیص پزشکی سگ‌ها در بریتانیا ارسال شد. در این مطالعه از کودکان خواستند تا یک جوراب نایلونی را به مدت یک شب بپوشند.

همچنین از کودکان این گروه ۱۷۵ نفره آزمایش خون گرفته شد تا مشخص شود در جریان خون آنها انگل پلاسمودیوم فالسیپاروم مالاریا وجود دارد یا خیر. در نهایت مشخص شد که ۳۰ نفر از کودکان آلوده بودند.

دو سگ در مرکز تشخیص پزشکی سگ‌ها جوراب هایی که برای چندین ماه در یخچال ذخیره قرار داده شده بودند را بو کشیدند و در تشخیص این بیماری، ۷۰ درصد دقیق عمل کردند.

سگ ها توانستند 70 درصد از آن ۳۰ کودک مبتلا را به درستی تشخیص دهند و از طرفی 90 درصد در مورد تشخیص سالم بودن ۱۴۵ نفر باقی مانده دقیق بودند.

محققان می گویند در صورت بوییدن مستقیم کودکان سگ ها بسیار بهتر عمل خواهند کرد.

با آموزش دادن بیشتر سگ ها می توان از آنها در فرودگاه ها برای مشخص کردن مسافران مبتلا به مالاریا استفاده کرد و از شیوع این بیماری جلوگیری نمود و مانع ورود مسافران مبتلا شوند همچنین در مناطق فقیر نشین که تجهیزات آزمایشگاهی وجود ندارد این سگ ها کاربرد زیادی دارند.

 راه درمان بیماری مالاریا

این بیماری در صورتی که عامل آن مالاریا فالسی پاروم باشد می تواند بالفعل کشنده باشد و باید حداکثر تا ۲۴ ساعت بعد از دیدن نخستین علایم درمان آغاز شود.
در کشور های که مالاریا شایع نیست بیماران را قرنطینه می کنند و سپس درمان می کنند. در بعضی از کشور ها داروهای ضد مالاریا هم به صورت شیاف و هم  به صورت تزریقی درون رگ موجود می باشد.

درمان بیمار مبتلا به این بیماری به عوامل مختلفی مثل گونه ی انگل بیماری زا ،وضعیت کلینیکی و آمادگی بیماران ، مکانی که عفونت و بیماری حادث شده است ، بارداران بودن و چندین مورد دیگربستگی دارد.

منابع:
غفاری دایت
دانشگاه علوم پزشکی گلستان