همانطور که میدانیم ،در پی هرگونه آسیبی که به رگها وارد میشود سیستم انعقادی فعال شده و با استفاده از پلاکتها و فاکتورهای انعقادی و نهایتاایجاد لخته جلوی خونریزی گرفته میشود. هموستاز یکی از وظایف اصلی سیستم انعقادی میباشد. در واقع این سیستم در هنگام جراحت از یک طرف با فعال کردن آبشار انعقادی باعث تولید لخته شده و از طرف دیگر با فعال کردن فاکتورهای ضد انعقادی مثل آنتی ترومبین و پروتئین های c و s از ایجاد بی رویه لخته جلوگیری میکند. فیبرین و شبکه فیبرینی حاصل فعالیت سیستم انعقادی در محل جراحت میباشد که بعد از بهبود محل آسیب دیده توسط پلاسمین شکسته شده و از بدن حذف میشوند. پلاسمین، شبکه فیبرینی را به قطعات ریزتری با نام کلی FDP یا محصولات حاصله از تخریب فیبرین تجزیه میکند که یکی از این محصولات D-Dimerمیباشد.

پلاسمین یک آنزیم فیبرینولیتیک میباشد که با عمل فیبرینولیزی خود سبب شکتن پیوند بین واحدهای E و D در فیبرین شده وD-Dimer سایر FDPها را تولید میکند.
D-Dimer در حالت عادی در بدن قابل رد یابی نمی باشد ولی در برخی موارد مقدار آن افزایش میابد لذا اندازه گیری آن از نظر بالینی با اهمیت میباشد واز تستهای مهم آزمایشگاهی بحساب می آید.
موارد درخواست تست  D-Dimer
-۱ ترومبوز در وریدهای عمقی بدن DVT
گاهی او قات بدون جراحتی خاص به عروق ،لخته های ریزی در وریدهای عمقی بدن مثل پا ایجاد میشود که سبب ایجاد علائمی مثل درد و تورم در پا ونیز آسیب به بافتهای اطراف میشود.گاهی این لخته ها حرکت میکنند و به قسمتهای مختلف بدن میروند و عوارض مختلفی در همان قسمتها ایجاد میکنند از جمله در ریه ها ایجاد آمبولی ریوی ، در مغز ایجاد سکته مغزی و در قلب سبب درگیری ماهیچه ها یا دریچه های آن میشوند.
Pulmonary Embolism ) PE- 2
همانطور که گفته شد در این حالت لخته ها به ریه ها رفته و ایجاد مشکلات تنفسی و درد در قفسه سینه میکنند.
-۳ انعقاد منتشره داخل عروق یا DIC
به دنبال جراحی ها ،عفونتهای سپتیک ، سوختگی و یا در زنان باردار بعد از زایمان این حالت اتفاق میافتد که از یک طرف فاکتورهای انعقادی مرتبا مصرف شده و سبب ایجاد لخته های ریز در بدن می شوند و از طرف دیگر سیستم فیبرینولتیک نیز فعال میشود و لخته حاصله را تجزیه میکند که این افراد مستعد خونریزی شدید هستند.در این قبیل افراد با بروز علائمی مثل تهوع ،تشنج ،خونریزی ،درد شدید شکمی و ماهیچه ای و الیگوری تست D-Dimer بهمراه تستهایPT,PTT وفیبرینوژن و شمارش پلاکتها درخواست میشود
روش انجام تست :
در گذشته مناسب ترین روش در اندازه گیری این تست روش الایزا بوده که ام روزه روش های ی مثل الکتروایمونوفلئورسانس و کدورت سنجی توسط دستگاه های خودکار انعقادی جایگزین روش فوق گردیده اند.
موارد مثبت کاذب :
درجراحی ها ،بارداری،تروما،عفونتها و التهابهای شدید،آرتریت روماتوئید شدید، بدخیمی ها و بیماری های کبدی، مقدار این تست بدون وجود ارتباط با ترومبوز افزایش نشان میدهد.
منفی کاذب :
با مصرف همزمان آنتی کواگولان ها بجهت جلو گیری از ایجاد لخته این تست منفی کاذب نشان میدهد. همچنین اگر بطور اتفاقی خونگیری در فاصله بسیار کمی بعد از تشکیل لخته انجام شود این تست منفی خواهد بود.توجه داشته باشیم که تاخیر زیاد در انجام این تست نیز باعث بروز نتایج منفی کاذب خواهد بود.

منبع:دوماهنامه ی اختصاصی آوای آزمایشگاه