باکتری فیرمیکوت چه نقشی در سلامت روده‌ها دارد؟
آنچه در این مقاله می‌خوانید:
- فیرمیکوت‌ها؛ باکتری‌های شگفت‌آوری که درون انسان زندگی می‌کنند
- باکتری فیرمیکوت در شرایط شدیدا سخت زنده می‌ماند!
- کدام غذاها شامل باکتری فیرمیکوت هستند؟
- چه چیزی باعث برهم خوردن تعادل در تعداد باکتری فیرمیکوت در روه‌ها می‌شود؟
فیرمیکوت‌ها، باکتری‌های شگفت‌آوری که درون انسان زندگی می‌کنند!
باکتری فیرمیکوت یکی از گروه‌های مهم میکروبی در روده‌ی انسان است که نقش‌های متعددی در بهبود عملکرد سیستم گوارش و سلامتی انسان ایفا می‌کند. آنچه در این مقاله از لامل می‌خوانید؛ فقط بخش کوچکی از دنیای شگفت‌انگیز زیست‌شناسی در شاخه‌ی باکتری‌ها است.
این باکتری‌ها گرم‌مثبت هستند و علاوه بر روده‌ی انسان، در آب و خاک هم یافت می‌شوند. اما آن دسته که در روده‌ی انسان زندگی می‌کنند نقش مهمی در فرآیندهای متابولیکی دارند و مسیری را فراهم می‌کنند تا ماکرومولکول‌هایی مثل پروتیین‌ها، چربی‌ها و کربوهیدرات‌ها بشکنند و به انرژی مورد نیاز بدن تبدیل شوند. به همین‌خاطر می‌توان باکتری فیرمیکوت را یکی از ضروری‌ترین میهمانان بدن انسان دانست که نقش حایز اهمیتی در حفاظت از سیستم ایمنی بدن و جلوگیری از رشد باکتری‌های بیماری‌زا ایفا می‌کنند.
باکتری فیرمیکوت در شرایط شدیدا سخت زنده می‌ماند!
فیرمیکوت (لاتین: firmus ، firmus ، بسیارقوی ، اشاره به دیواره سلولی) پناهگاه باکتری‌هایی است که بیشتر آن‌ها دارای ساختار دیواره سلولی گرم‌مثبت هستند. البته تعداد معدودی از جمله Megasphaera ، Pectinatus ، Selenomonas و Zymophilus غشای شبه بیرونی دارند که دارای دیواره سلولی گرم‌منفی است؛ اما در مجموع دانشمندان، باکتری فیرمیکوت را طبقه‌بندی کرده‌اند که شامل همه باکتری‌های گرم‌مثبت است. (باکتری‌های گرم‌مثبت زیر میکروسکوپ به رنگ آبی یا بنفش ظاهر می‌شوند، در حالی که باکتری‌های گرم‌منفی قرمز یا صورتی به نظر می‌رسند. تفاوت در طبقه‌بندی تا حد زیادی بر اساس تفاوت در ساختار دیواره سلولی باکتری‌ها است.)
باکتری فیرمیکوت شامل بسیاری از جنس‌های شناخته شده مانند باسیلوس، لیستریا، استافیلوکوکوس، استرپتوکوک، انتروکوکوس و کلستریدیوم است. جالب است بدانید که بسیاری از شرکت‌های بزرگ، آندوسپورها را تولید می‌کنند که در برابر خشک شدن مقاوم هستند و می‌توانند در شرایط شدیدا سخت هم زنده بمانند! آن‌ها در محیط‌های مختلف یافت می‌شوند و مقاومت این گروه در برابر برخی از عوامل بیماری‌زا قابل توجه است. کسانی که در یک خانواده هستند ، heliobacteria ، از طریق فتوسنتز اکسیژن انرژی تولید می کنند.
کدام غذاها شامل باکتری فیرمیکوت هستند؟
سبزی‌جات برگدار مانند کلم و اسفناج، میوه‌هایی از جمله سیب و موز، غلات کامل مانند جو دوسر و برنج قهوه‌ای، لبنیات پروبیوتیک مانند ماست و کفیر و مواد غذایی تخمیرشده مانند کیمچی باعث بهبود تعداد این باکتری‌ها در روده‌ی انسان می‌شود. البته تحقیقات نشان می‌دهد که در برخی شرایط، افزایش بیش از حد تعداد باکتری فیرمیکوت ممکن است با مشکلاتی مانند چاقی و التهاب مزمن مرتبط باشد و آنچه اهمت دارد؛ استمرار در خرکات پرهیز از افراط و تفریط در مصرف این مواد غذایی است.
شاید باور این مطلب برای همه ما سخت باشد که میکروب‌های گوارشی از جمله باکتری فیرمیکوت، با تک به تک ارگان‌های بدن رابطه‌ی معنادار و دوطرفه دارند و زمانی که از نظر تعداد در شرایط متعادلی به سر ببرند؛ منتج به افزایش دفاع آنتی‌اکسیدانی، پایین ماندن سطح چربی بدن و بهبود حساسیت به انسولین می‌شوند. در غیر این‌صورت؛ ریسک ابتلا به استرس، اضطراب، افسردگی، آ‌ی‌بی‌اس، اسکیزوفرنی، کاهش ادراک و اوتیسم افزایش می‌یابد.
چه چیزی باعث برهم خوردن تعادل در تعداد باکتری فیرمیکوت در روه‌ها می‌شود؟
اینکه انسان برای فرگشت میکروب‌ها زندگی می‌کند یا میکروب‌ها برای انسان، یکی از بزرگ‌ترین سوالات تاریخ علم است که هنوز پاسخ روشنی برای آن وجود ندارد اما ثابت شده که رژیم غذایی نامناسب و مصرف زیاد غذاهای فرآوری شده از جمله قندها و چربی‌های ناسالم، استفاده مکرر و طولانی مدت از آنتی‌بیوتیک‌ها، استرس و اضطراب مزمن، کمبود فعالیت بدنی، خواب ناکافی و مصرف الکل و دخانیات می‌تواند منجر به برهم خوردن تعادل در تعداد باکتری فیرمیکوت در روده‌ها شود.
منابع: